Zamanın fotoğrafı ve Cern...
Zaman bizlerle birlikte mekanları da farklılaştırdı. Yer şekillerinin çizildiği kağıt haritalar gibi değişime uğradık. Çizimlerin yalan söylediği unsurlara kendimizi de kattık. Gerçekliğin izdüşümünü oluşturan ya da zamanın izdüşümü olan bizler, gelişen dünyada kendi fotoğrafımızı kaybettik ve unuttuk.
İtalyan göstergebilimci ve yazar Umberto Eco 2013 Nisan'ında ikinci kez geldiği İstanbul'da kenti dolaşıp 15 yıl önce kadrajlandığı aynı mekanda yeniden görüntülenir. Eco, kendisini fotoğraflayan Atlas yazarına “Benim mi ne kadar değiştiğimi göstermek istiyorsun yoksa mekanın mı?” sorusunu yönelttiğinde, sorduğu soru kadar anlamlı bir yanıtla yüz yüze kalır…
Maden ocağında çalışan işçinin yüz hatlarındaki kömür tozu ne kadar belirgin ve ardılı ne kadar boğuk ise zamanın fotoğrafı da o derece siluetlerle dolu... Zamanı fotoğraflamaya çalışan sanatçının yaptığı belki de bu siluetleri gün yüzüne çıkarmak; gerçeği görüntüleyip, değişen realiteyi kadraja anlık olarak hapsetmek. Umberto Eco'nun sualini “zamanı” diye yanıtlayan yazarın da anlatmak istediği bu olsa gerek.
Zamanın ve mekanın peşine düşmek, onu aramak ve izini sürmek bilimsel bir deneyi andırıyor. Umberto Eco'nun çok basitçe anlatmaya çalıştığı da Cern'de yapılandan farksız... Zamanın başlangıcına yönelik öngörüleri bir deneyle birleştirmek ve onu anlamlandırmaya çalışmak insanoğlunun zekasının liderliğinde çarpıştırıcının temel işlevi... Hadron çarpıştırıcısında, Higgs'in izi sürülürken dünyanın oluşumunda görev alan taneciğin varlığının bir nevi fotoğraflanması hedefleniyor. Bu fotoğraf ise başlangıca ilişkin bilimsel alanda uçuşan soruların da cevaplarını barındırıyor.
Uzay boşluğu, gezegenler, meteorlar, yıldızlar, galaksiler ve kara delikler evrendeki fotoğrafın bütününün parçalarından bazıları. Puzzle’ı oluşturan detaylardan bir kısmı... Zamanın sırrını önce kendimizde keşfedebilsek...
Mehmet ZENGİN 10 Haziran 2013, İstanbul
Yorumlar
Yorum Gönder